Leergang voor bestuurders “Lerend veranderen – werken aan kwaliteit in het MBO”

Met het Kwaliteitsnetwerk investeert het MBO nadrukkelijk in (een systeem rond) eigen toetsing en verbetering van het onderwijs. Die aandacht voor kwaliteit en innovatie in de sector hangt samen met de grote dynamiek en onderling verbonden uitdagingen in de sector. Zowel op het vlak van onderwijs als in de impliciet maatschappelijke rol is de organisatie uiterst zichtbaar en is er voortdurend interactie tussen ontwikkelingen binnen en buiten de organisatie. Dat vertaalt zich in actuele vraagstukken als de invoering van Focus op vakmanschap, invoeren en toepassen van kwaliteitssystemen en - borging, opgaven vanuit krimp, acties voortkomend uit het professioneel statuut MBO, enzovoort.
Het samen met Sioo ontwikkelde programma Lerend veranderen ondersteunt bestuurders en andere betrokkenen in ROC’s om bevindingen uit audits en andere aanzetten tot verbetering en vernieuwing te vertalen in concrete verbeteracties, maar ook om zo lerend veranderen en lerend vermogen tot kernkwaliteit van de medewerkers en de organisatie te maken.

Opgave – verandervermogen als basis voor kwaliteitsverbetering
Vergroten van het verandervermogen met het oog op kwaliteitsverbetering vraagt aandacht voor mensen, systemen en de inrichting van de organisatie in onderlinge samenhang. Als centrale uitdaging voor bestuurders en andere leidinggevenden in ROC s zien wij dan ook het (verder) ontwikkelen van een lerende flexibele organisatie waarin kwaliteitsverbetering duurzaam is verankerd. Dit programma legt hiervoor de basis en ondersteunt tegelijkertijd concrete acties die in dit kader plaatsvinden.

Het programma – in samenhang werken aan ontwikkeling van persoon, organisatie en opgaven
In dit programma benaderen wij de uitdaging van lerend veranderen en kwaliteitsverbetering vanuit drie invalshoeken die voortdurend in samenhang aan de orde komen.

Het programma bestaat uit een gezamenlijk traject bestemd voor bestuurders (I) en een vervolgtraject op maat (II) voor afzonderlijke ROC s.

Traject Bestuurders (I)

Het traject voor bestuurders bestaat uit een introductiebijeenkomst met (groeps)intake, drie inhoudelijke seminars, drie (breder toegankelijke) masterclasses, vier begeleide intervisiebijeenkomsten en een slotbijeenkomst. Het programma is zodanig ingericht dat het eigenstandig kan worden gevolgd maar ook kan dienen als opmaat voor een vervolgtraject binnen de eigen organisatie. Traject I vraagt een tijdsinvestering van maximaal twee dagdelen per maand bij een doorlooptijd van tien maanden.

Introductie en intake (een dagdeel)
Het doel van deze bijeenkomst is meervoudig. Een eerste kennismaking van de mogelijke deelnemers met elkaar en met de begeleiders. Expliciteren en delen van ambities en veranderopgaven uit de eigen organisatie. Inzicht bieden in verschillende stijlen op het gebied van invloed en leren en vandaaruit formuleren van persoonlijke en collectieve leerdoelen. Aan het slot besluiten deelnemers in overleg met de begeleiders al dan niet tot deelname aan het verdere programma.

Seminars (elk twee aaneengesloten dagdelen)
Plenaire bijeenkomsten waar kennis en inzicht worden geboden op specifieke onderwerpen zoals diagnose, verandermanagement, systemisch kijken, strategisch denken en (re)organiseren vanuit het perspectief en de rol van de bestuurder.

Intervisie (vier maal een dagdeel)
Bijeenkomsten van een dagdeel in subgroepen voor (zelf)reflectie. Begeleid door een coach met ruimte ervaring in de sector en op strategisch niveau. Centraal staat de leidende rol van de bestuurder bij veranderopgaven. De onderhanden opgaven binnen de eigen organisatie (programma II) dienen waar mogelijk als uitgangspunt.

Masterclasses (circa drie uur per keer)
Voor zowel deelnemers aan traject I als II en derden. Korte bijeenkomsten met topdeskundigen over actuele onderwerpen rond kwaliteitsverbetering en veranderen in het onderwijs, die prikkelen, aan het denken zetten en uitdagen. De bijeenkomsten zijn bestemd voor een bredere doelgroep dan de deelnemers aan dit leertraject omdat succes van een dergelijk traject ook afhangt van de betrokkenheid van andere stakeholders in de branche en/of eigen organisatie.

Een slotbijeenkomst (een dagdeel)
Waarin deelnemers zichzelf en verkregen inzichten bespreken met collega’s en andere stakeholders. Deze bijeenkomst kan ook deel uitmaken van een andere bijeenkomst van het Kwaliteitsnetwerk.

Intern vervolgtraject per organisatie (II)

In een (optioneel) vervolgtraject worden ontwikkelvraagstukken binnen de organisatie van de deelnemende bestuurder geconcretiseerd en interne betrokkenen ondersteund in hun rol binnen het (verander)proces rond kwaliteitsverbetering en innovatie. Centraal in dit traject staat een aantal praktijkwerkplaatsen waarin onderhanden vraagstukken, kennis en vaardigheden in samenhang aan de orde komen. Daarnaast omvat het traject introductie en intake, een inhoudelijk seminar en een aantal masterclasses. Ook dit traject kent een doorlooptijd van tien maanden en een belasting van twee dagdelen per maand naast het werk aan onderhanden veranderopdrachten. Het feitelijke programma wordt op maat aangeboden op basis van het profiel van de deelnemers en de specifieke opgaven m.b.t. kwaliteit die spelen binnen de organisatie.

Introductie en intake (anderhalf dagdeel)
Het doel van deze bijeenkomst is meervoudig. Een eerste kennismaking van de deelnemers met elkaar en met de begeleiders. Expliciteren en delen van ambities en veranderopgaven uit de organisatie. Inzicht bieden in verschillende stijlen op het gebied van invloed en leren en van daaruit formuleren van persoonlijke en collectieve leerdoelen.

Seminar veranderen (drie dagdelen)
In dit seminar worden aan de hand van de methodiek van de veranderredenering alle aspecten rond veranderen behandeld en uitgediept. De onderhanden veranderopgaven van de eigen organisatie (zie ook praktijkwerkplaats) dienen hierbij als casus en worden door de deelnemers langs de lijn van deze redenering nader uitgewerkt gedurende het seminar. Hiermee wordt een basis gelegd voor de verdere uitwerking en voortgang in de praktijkwerkplaatsen.

Praktijkwerkplaats (vijf maal twee dagdelen)
In de vijf werkplaatsen, die de ruggegraat van het programma vormen, werken de deelnemers vanuit verschillende invalshoeken aan veranderopgaven binnen de eigen organisatie. Deze opgaven worden door het CvB ingebracht. De werkplaatsen kennen de volgende onderdelen die op basis van behoefte en urgentie worden geprogrammeerd qua inhoud en duur.

1. Werken aan veranderopgaven
   Gedurende de doorlooptijd van de leergang werken groepen deelnemers aan veranderopgaven die relevant en actueel zijn voor de eigen organisatie en waarbij bestuurders fungeren als opdrachtgever. Tijdens de werkplaats zijn de drie begeleiders van het programma op afroep beschikbaar voor advies. Daarnaast kunnen groepen bevindingen onderling toetsen en voeden. Waar nodig kunnen (in overleg) ook externe deskundigen betrokken worden. De voortgang en belangrijkste inzichten uit de projecten worden plenair gedeeld. Daarbij wordt zowel stilgestaan bij de voortgang binnen de opgaven zelf als het proces van verandering en samenwerking.
   
   
2. Verdieping handelingsrepertoire
   Tijdens de werkplaats onderzoeken we een relevant thema rond (leiderschap in) verandering c.q. kwaliteitsverbetering waarbij toepassing in de praktijk centraal staat en de onderhanden opgaven mede als cases dienen. De thema’s zijn tijdens het assessment en het eerste seminar uitgewerkt maar kunnen op basis van voortschrijdend inzicht ook tussentijds worden aangepast. Waar passend worden interne of externe gastsprekers rond het thema ingezet.
   
   
3. Consultatie
   In subgroepen, onder begeleiding van een coach, ondersteunen de deelnemers elkaar bij actuele en urgente vraagstukken rond verandering uit de eigen werkpraktijk. Doel hiervan is enerzijds om op korte termijn een slag te maken in de eigen effectiviteit bij verandering en anderzijds een handzame methode te hebben om elkaar ook na het programma effectief hierbij te kunnen ondersteunen en het verandervermogen van de organisatie als geheel te vergroten.

Masterclasses (twee tot drie uur per keer)
Voor zowel deelnemers aan traject I als II en derden. Korte bijeenkomsten met topdeskundigen over actuele onderwerpen rond kwaliteitsverbetering en veranderen in het onderwijs, die prikkelen, aan het denken zetten en uitdagen. De bijeenkomsten zijn bestemd voor een bredere doelgroep dan de deelnemers aan dit leertraject omdat succes van een dergelijk traject ook afhangt van de betrokkenheid van andere stakeholders in de branche en/of eigen organisatie.

Leerdoelen en resultaten

• Verkrijgen van inzicht in werkbare (evidence based) theorieën op organisatie- en veranderkundig gebied.
• Kunnen werken en waarnemen vanuit een onderzoekende en systemische bril. Met systemisch bedoelen we het samenspel tussen op elkaar inwerkende factoren, thema’s en spelers zien, het krachtenveld dat daardoor ontstaat en de ruimte om daar in te veranderen zowel op systeem- proces- als op individueel niveau.
• Inzicht en vaardigheid in het verbinden resultaten van audits en ambities met ontwikkel- en verandervraagstukken en vice versa.
• Eigen maken van interventie repertoire om de transitie te realiseren van veranderopgave naar (verbeter)acties en betrokkenheid van andere interne stakeholders (directeuren, opleidingsmanagers, stafafdelingen, onderwijzende professionals, etc.).

Docenten en begeleiders
Sioo beschikt over een uitgebreid netwerk van deskundige docenten die state of the art kennis koppelen aan ruime praktijkervaring in verandertrajecten en het werken aan professionele ontwikkeling, Voor de praktijkwerkplaatsen uit traject II maken wij in overleg met de opdrachtgever de keuze van begeleiders op basis van de groepssamenstelling en de voorliggende vraagstukken. De masterclasses worden verzorgd door vooraanstaande sprekers uit ons netwerk; sprekers als Jaap Boonstra, Hans Vermaak, Danielle Braun, e.a. treden in dat kader regelmatig bij Sioo op. Voor een overzicht van Sioo docenten verwijzen wij u naar www.sioo.nl/nl/1963-Docenten.html.

Over Sioo
Sioo is dé interuniversitaire ambachtsschool die mensen en organisaties wendbaar maakt in veranderings- en organisatieprocessen. Sioo is in 1958 opgericht door acht Nederlandse universiteiten. Dat gebeurde mede op initiatief van de organisatieadvieswereld. Het instituut maakt leertrajecten op maat. Tegelijkertijd is Sioo een platform dat het relatief jonge vak van verandermanagement en organisatiekunde verder helpt ontwikkelen.

Organisaties – en de mensen die er werken – moeten voortdurend zien te anticiperen op vraagstukken die op hen afkomen. Hun wendbaarheid is bepalend voor succes. De vraag is hoe zij met souplesse het goede kunnen doen. Sioo is ervan overtuigd dat alleen kennis en modellen uit de organisatie- en veranderkunde niet volstaan. Mensen en hun organisaties worden pas écht wendbaar, als zij leren over veranderingsprocessen in hun eigen context. Vanuit hun eigen vraagstukken. En in samenhang met hun eigen ontwikkeling. Dat kan alleen door actuele en urgente vraagstukken uit de praktijk te vervlechten met kennis uit de organisatie- en veranderkunde. Dat is exact wat Sioo doet.

Sioo organiseert een krachtige en inspirerende leeromgeving. De leeromgeving richten we zo in dat die snel en zichtbaar resultaat brengt. De nieuwe inzichten zijn dezelfde dag al inzetbaar. De professionaliteit van mensen groeit. De organisatieontwikkelingen zijn in goede banen te leiden. En kennis uit de praktijk en het vakgebied vloeien samen tot de beste oplossingen. Wie met Sioo heeft gewerkt, houdt voor altijd fascinatie voor de organisatie- en veranderkunde.

Naast een open aanbod verzorgt Sioo regelmatig invitational courses voor bestuurders en maatwerktrajecten rond veranderopgaven van specifieke organisaties. Sioo verzorgt regelmatig maatwerk trajecten in het onderwijsveld.

Aanmelding
Heeft u interesse in deze leergang en wilt u nadere informatie of u aanmelden? Stuur dan een mail naar info@kwaliteitsnetwerk-mbo.nl

Downloads

PDF

Brochure Lerend veranderen MBO 03 - CvB leden data.pdf

189.4 KB

Downloaden